‘Zelfs partners weten nog niet altijd wat wij kunnen betekenen’

Haar hoge energierekening bracht de 73-jarige Ans Philipsen ertoe de bibliotheek Heyhoef binnen te lopen. Ze had gelezen in het Stadsnieuws dat ze daar hulp kon krijgen bij het aanvragen van de gemeentelijke energietoeslag. Ruim een half jaar later is ze een enthousiaste deelnemer van de Klik & Tik-training in de bibliotheek. Ze heeft leren appen, facetimet met haar dochter in het buitenland, regelt geldzaken, mailt en doet spelletjes op haar telefoon. “En ik heb nieuwe mensen leren kennen. Dat is fijn, want op deze leeftijd wordt je kringetje steeds kleiner.”
Irene Sanders, medewerker digitale inclusie bij bibliotheek Heyhoef, hielp Ans met de energietoeslag en introduceerde haar bij Klik & Tik. Sinds maart heeft Bibliotheek Midden-Brabant in elke vestiging een of meer mensen als Irene. Zij helpen iedereen met vragen over overheidszaken en over computers, laptops en mobiele telefoons. “Want je moet meer en meer online regelen”, zegt ze.

Digicafé
Behalve trainingen Klik & Tik, hebben de bibliotheekvestigingen Informatiepunten Digitale Overheid (IDO) en Digi-spreekuren. Daarnaast bieden ze een aanbod op maat. “Bijvoorbeeld een workshop Verkopen op marktplaats”, zegt Cecile Schlatmann, medewerker digitale inclusie bij de bibliotheken ’t Sant en Berkel-Enschot. Irene wil volgend jaar een Digicafé oprichten in de Reeshof. “Dat combineert ontmoeting en het leren van praktische vaardigheden.”De bibliotheek zou met het digitale aanbod meer ouderen willen bereiken. Het maakt hen zelfredzamer. De hoop is ook dat digitale vaardigheden helpen om, als ze die nodig hebben, zorgtechnologie te accepteren. “Dat is de toekomst”, zegt Cecile. “Zo ben ik in gesprek met de huisartsen in Tilburg, verenigd in PrimaCura*, over hulp aan patiënten in het omgaan met de patiënten-app die ze hebben geïntroduceerd.”

Drempel hoog
Ook voor Agnes van Straatum (75) uit ’t Sant was de energietoeslag aanleiding om naar de bibliotheek te gaan. “Via vrienden kwam ik te weten dat ik daarvoor bij de bieb moest zijn.” Ze laat zich nog niet zo makkelijker door Cecile overhalen om een proefles Klik & Tik te volgen. Agnes heeft nooit veel om computers gegeven. Haar partner, die aan corona is overleden, deed dat soort dingen altijd. Nu leert ze gaandeweg, van vrienden en familie, hoe ze zijn mobiele telefoon kan gebruiken. “Als iemand een foto stuurt, weet ik inmiddels hoe ik die kan bewaren. Maar er zelf één versturen lukt nog niet.”
Irene en Cecile zouden graag meer ouderen helpen dan ze nu doen. Veel mensen weten niet dat ze gratis en zonder lidmaatschap voor digitale hulp terecht kunnen bij de bibliotheek. En als ze het al weten, dan is de drempel hoog. “Ouderen zijn bang om fouten te maken, maar die zijn bijna altijd te herstellen”, zegt Cecile. Een individuele benadering helpt mensen vaak over de streep.

Resto van Harte
Om voor ouderen de stap naar de bibliotheek makkelijker te maken, werken Irene en Cecile veel samen met sociale partners. In Berkel-Enschot komt het aanbod van de bieb bijvoorbeeld standaard aan de orde tijdens de Fijn Thuis-gesprekken van ContourdeTwern. Ook geeft Cecile binnenkort een praatje bij de KBO en was Irene laatst te gast bij Resto van Harte.
Via de sociale partners hopen ze ouderen de bibliotheek binnen te krijgen. Andersom zijn de medewerkers digitale inclusie opgeleid om mensen door te verwijzen. “We hebben trainingen gehad in het herkennen van signalen van bijvoorbeeld eenzaamheid, dementie of laaggeletterdheid.” Vaak gaan er achter een praktische vraag allerlei andere vragen schuil. In zo’n geval doen Irene en Cecile een ‘warme overdacht’ naar partners. Niet iedereen is zich bewust van deze functie van de bibliotheek. “Zelfs partners weten nog niet altijd wat wij kunnen betekenen.”

Corona-app
Net als de energietoeslag hielp ook de introductie van de corona-app ouderen over de drempel. Irene vertelt over een man die vorig jaar zomer, daags voordat hij naar Zuid-Afrika vertrok, haar hulp inriep. “Ze komen pas in actie als er een probleem is”, is haar ervaring.
“Wij zijn niet met computers opgegroeid”, zegt Ans, de 73-jarige bewoner van de Reeshof, die tegenwoordig ook andere ouderen meeneemt naar de bieb. “Maar wat ik niet weet, dat vraag ik. Ik ben heel blij met wat ik allemaal leer, maar het moet wel in slow motion. En door het vaak te doen, raak je er steeds beter in thuis.”

*PrimaCura is een organisatie, die werkt met alle huisartsen in Midden Brabant. Zij zijn het aanspreekpunt in de eerstelijnszorg in de regio, namens alle aangesloten huisartsen. In die hoedanigheid bevorderen zij de digitalisering in de zorg. De bieb zorgt niet zozeer voor de introductie van de app zelf, maar biedt hulp aan patiënten die er niet uit komen.