Verhalen voor iedereen

Bij de Bibliotheek LocHal draait lezen om meer dan letters en woorden. Het gaat om verhalen beleven. Met de inclusieve leestafel konden kinderen dat letterlijk doen: ze voelden de zachte materialen van het verhaal van Slak, roken de geuren van zijn wereld en lazen in braille of gewone tekst.

De tafel was ontworpen voor kinderen met én zonder leesbeperking, zodat iedereen op zijn eigen manier kon meedoen. “Ik wilde een plek maken waar elk kind welkom is,” vertelt ontwerper Lotte Meeuwissen. “Waar voelen en ruiken net zo belangrijk zijn als lezen en luisteren.”
 

Een tafel vol tekeningen en gesprekken

De tafel werd al snel een levendige ontmoetingsplek. In drie weken tijd bezochten ruim 1500 kinderen en ouders de leestafel. Ze lazen, tekenden en praatten over wat ze voelden en roken. Meer dan 750 tekeningen kregen daarna een plekje op de Jeugdafdeling, waardoor een groeiende, kleurrijke muur vol kinderverbeelding ontstond.

Leerkracht Vera Broekhoven bezocht de inclusieve leestafel met haar groep leerlingen van het speciaal basisonderwijs. “De kinderen "doken" meteen op de tafel om aan alle busjes te ruiken en te voelen. Ze waren onder de indruk van de geuren, de verhalen én de LocHal. Het was prachtig om te zien hoeveel plezier ze hadden.” vertelt ze. “Nog dagen later hadden ze het erover. Dat zegt veel voor deze doelgroep”.

Het multisensorische karakter maakte veel indruk. “Doordat ze konden ruiken, voelen en kijken, bleef het verhaal beter hangen,” zegt Vera. “Toen we het later nog eens in de klas lazen, konden ze precies vertellen waar Slak in het verhaal was. Je merkt dat ze meer betrokken zijn, omdat ze het écht ervaren hebben.”
 

Workshops, geurwanden en blote voeten

Rond de tafel vonden allerlei activiteiten plaats. Kinderen lazen met hun neus tijdens de workshops van Lotte, dansten verhalen onder begeleiding van een dansdocent en liepen op het Blotevoetenpad om verhalen letterlijk te voelen. Ook waren er geurwanden met potjes basilicum, kaneel, citroen en lavendel die verhalen opriepen. Zo werd taal iets om te beleven in plaats van alleen te begrijpen.

“Een plek waar je jezelf mag zijn”

Ook Suzan van de Sande-Evers, begeleider bij KDCKobalt Zandkasteel, kwam met haar groep van drie- en vierjarigen naar de leestafel. Ze kunnen allemaal praten, maar sommige hebben moeite met taalverwerking. “Hier mochten de kinderen zichzelf zijn.” vertelt ze. “Ze mochten bewegen, lachen, aanraken. En juist daardoor deden ze mee. Het voelde heel welkom, voor hen én voor ons. We dachten dat ze in de bibliotheek stil moesten zijn en nergens aan mochten komen, maar het tegendeel bleek waar. Juist door het interactief te maken konden ze hun aandacht bij het verhaal houden. Ook leuk om te zien dat het ene kind weer een hele andere associatie legt bij een geur dan een ander. Dan zegt opeens iemand: ‘Deze ruikt naar oma!’ Heel leuk om te zien.”

De impact was groot. Enerzijds omdat het de kinderen helpt met taalbegrip. Suzan: “Het maakt een verhaal levendig en ze kunnen het beter onthouden.” Maar überhaupt samen een bibliotheek bezoeken was al waardevol volgens Suzan. “De kinderen vertelden thuis trots over hun bezoek en ouders ontdekten dat de bibliotheek er óók voor hen is. Voor veel gezinnen is dat niet vanzelfsprekend, want voor deze doelgroep wordt niet vaak iets georganiseerd. Ouders waren van te voren bang dat er iets kapot zou gaan. Maar dit soort initiatieven laat zien: iedereen mag meedoen in de bibliotheek.”