Op weg naar een inclusievere bibliotheek

Gepubliceerd op: 20 december 2022 12:11

De Bibliotheek is één van de laagdrempeligste openbare plekken in de samenleving. We claimen dat we er zijn voor iedereen. Maar voelt ook daadwerkelijk iedereen zich er welkom? En wat kunnen we eraan doen om onze organisatie nog inclusiever te maken? Met dit vraagstuk ging onze projectgroep 'Diversiteit en Inclusie' in 2021/2022 aan de slag.

Aan de slag met de Code Diversiteit en Inclusie

Het jaar 2020 wordt gezien als het jaar van het coronavirus, máár ook van de Black Lives Matter-beweging en de ‘opleving’ van diversiteit en inclusie. De Bibliotheek Midden-Brabant besloot om zich te verdiepen in diversiteit en inclusie en hier een projectgroep omheen te vormen. De projectgroep nam als vertrekpunt de doelstelling: diversiteit en inclusie zijn onderdeel van onze organisatiecultuur en er is genoeg draagvlak om hier intern mee aan de slag te gaan en uit te dragen. Er werd besloten om de Code Diversiteit en Inclusie als leidraad te nemen. Dit is een stappenplan voor culturele organisaties om aan de slag te gaan met diversiteit en inclusie. Dat doe je aan de hand van 4 P’s: personeel, publiek, programma en partners.

De projectgroep (zie foto) vond het belangrijk om organisatiebreed aan de slag te gaan. Iedereen binnen de organisatie moest een stem krijgen binnen dit onderwerp. Daarom is er een grootschalig onderzoek gedaan. Zo werden er zowel intern als extern enquêtes uitgezet en ging de projectgroep met ieder team in gesprek over diversiteit en inclusie. Daarnaast organiseerden de projectgroep diverse online bijeenkomsten om collega’s bij te praten over dit onderwerp. Ook gingen ze in gesprek met andere organisaties die al bezig zijn met diversiteit en inclusie zoals de 013 in Tilburg en Bibliotheek Rozet uit Arnhem. Zo werd er input verzameld om goed onderbouwd een visie op diversiteit en inclusie te vormen.

Een onderwerp dat leeft binnen de organisatie

Ondertussen begon het onderwerp in de organisatie steeds meer te leven. Collega’s besloten met diversiteit en inclusie aan de slag te gaan. Zo wierp de afdeling P&O een kritische blik op hun wervingsbeleid. Ze besloten aanpassingen door te voeren zodat meer mensen zich aangesproken voelen. De afdeling collectie nam tijdelijk een collectioneur diversiteit en inclusie aan om onze collectie grondig onder de loep te nemen. Zo werd onder andere onze LHBTIQ+-collectie uitgebreid en werd het thema ‘anders zijn’ bij de prentenboeken aangepast in ‘jezelf zijn’. De afdeling Marketing & Projecten ging van start met het herschrijven van hun belangrijkste uitingen in begrijpelijke taal. En ze vulden de beeldbank aan met diverser beeld. Zelfs 1 april stond in het teken van diversiteit en inclusie. We beweerden dat we onze boeken op kleur gingen sorteren, zodat mensen meer boeken buiten hun comfortzone gingen lenen. In ons persbericht was te lezen: “Wij vieren diversiteit en stimuleren het graag om out of the box te denken.”

Maar dat was nog lang niet alles. Lees-en mediaconsulenten nemen bewuster meer diverse boeken mee naar scholen (bijv. boeken over twee vaders of moeders hebben). Programmamakers ontwikkelen mooie activiteiten voor verschillende doelgroepen. Denk bijvoorbeeld aan tweetalig voorlezen of een programma rondom Keti Koti. Zo ontstaat er een sneeuwbaleffect binnen de organisatie. Door de bewustwording rondom diversiteit en inclusie zijn steeds meer mensen het gaan omarmen binnen hun werk. En als iedereen iets doet ontstaat er een groot effect.

Het eindresultaat na twee jaar

De inspanningen van de projectgroep resulteerden uiteindelijk in een visiedocument waarin adviezen voor de organisatie staan op het gebied van personeel, programma, publiek en partners. Vervolgens is er bij ieder team iemand verantwoordelijk om deze adviezen opvolging te geven. Zo is diversiteit en inclusie bij vrijwel ieder team opgenomen in het jaarplan. Maar misschien nog belangrijker: diversiteit en inclusie is op het vizier gekomen van vrijwel al onze collega’s. Vanuit intrinsieke motivatie dragen veel collega’s op dit moment hun steentje bij aan een meer divers en inclusiever Bibliotheek Midden-Brabant.